Се работи за огромен сеф вкопан во норвешки глечер, на Шпицбершките острови, на околу илјада километри од Северниот Пол: во него се чува и се заштитува најскапоцената стока во светот. | È una gigantesca cassaforte scavata in un ghiacciaio in Norvegia, nelle isole Svalbard, a circa mille chilometri dal Polo Nord: qui si conservano e proteggono i beni più preziosi dell'umanità. |
Svabald Global Seed Vault е огромен сеф среде глечер, на илјада километри од Северниот Пол, на Шпицбершките острови (во Норвешка): залихите чувани во овој бункер заштитен од секоја замислива катастрофа се меѓу најскапоцените на светот. Не станува збор за уметнички дела, бесценети камења или скапоцени метали, туку за семиња: ориз, жито, грав, сирак, модри патлиџани, компири. Сè она што може да се засади и, уште поважно, сè она што треба да се зачува за да се обезбеди биодиверзитет. Во Норвешка сега има стотици илјади семиња, заклучени и сочувани на 18 степени под нулата, со цел да им се обезбеди опстанок дури и во случај на војна или катаклизма. На таа температура – тврдат експертите – семињата можат да преживеат илјадници години (дури 20 илјади). Глобалниот наум на банка на семиња (или банка на гермоплазма) е поттикнат и финансиран од норвешката влада, а поддржан од ФАО, организацијата на Обединетите Нации за храна и земјоделство. Во секој случај, при каква било катастрофа, оваа банка нема да е единственото место со залихи коишто ќе треба да обезбедат опстанок: во многу земји постои по една „државна банка“ за семиња, или во најмала рака мрежа од институти коишто се грижат за зачувувањето на семињата, најчесто во универзитетите или во центрите за истражување. Во тие земји спаѓа и Италија, која има вакви банки во секој регион, иако во нашата Земја – кадешто треба да се потцрта хроничната оскудност на финансии за наука и истражување – во 2012 година низа бирократски проблеми ги стави во ризик поседите на Банката за семиња во Бари. Накусо, оваа институција, во која беа зачувани 84.000 примероци од 60 родови и 600 видови растителни култури и диви растенија под закана од „генетска ерозија“ (истребување), имаше потешкотии со одржувањето на ладилниците, со последици што допрва треба да се расчистат. | Lo Svalbard Global Seed Vault è una gigantesca cassaforte nel mezzo dei ghiacciai a mille chilometri dal Polo Nord, nelle isole Svalbard (in Norvegia): le risorse conservate in questi bunker protetti da ogni catastrofe immaginabile sono tra le più preziose del mondo. Non opere d'arte, pietre rare o metalli preziosi, ma semi: riso, grano, fagioli, sorgo, melanzane, patate. Tutto ciò che si può piantare e, ancora di più, tutto ciò che si deve conservare per la biodiversità. In Norvegia ci sono centinaia di migliaia di sementi blindate e conservate a 18 gradi sotto zero, per garantirne la sopravvivenza anche in caso di guerra o cataclisma. A quella temperatura - assicurano gli esperti - i semi possono sopravvivere per migliaia di anni (anche 20 mila). Il progetto globale della banca dei semi (o banca del germoplasma) è promosso e finanziato dal governo norvegese e sostenuto dalla Fao, l'Organizzazione delle Nazioni Unite per l'alimentazione e l'agricoltura. Ma in caso di una qualche catastrofe, non saranno le sole risorse capaci di garantire la sopravvivenza: in molti Paesi c'è infatti una "banca nazionale" per i semi o almeno una rete di istituti che provvedono alla conservazione dei semi, per lo più nelle università e nei centri di ricerca. Questo è anche il caso dell'Italia, che ha banche dedicate quasi in ogni regione, anche se nel nostro Paese - dov'è da sottolineare la cronica scarsità di finanziamenti per scienza e ricerca - nel 2012 una serie di problemi burocratici ha messo a rischio il patrimonio della Banca del Germoplasma di Bari. In breve, l'istituto, che conservava 84.000 campioni appartenenti a più di 60 generi e 600 specie di piante coltivate e specie selvatiche minacciate da "erosione genetica" o estinzione, ha avuto difficoltà a mantenere operative le celle frigorifere, con conseguenze ancora tutte da chiarire. |